- αοιδός
- Όνομα που έδιναν στην αρχαιότητα σε επαγγελματίες τραγουδιστές· οι α. αποτελούσαν ξεχωριστή επαγγελματική τάξη (φύλον α.)και ανήκαν στους δημιουργούς, ήταν δηλαδή άνθρωποι σεβαστοί γιατί ήξεραν να κάνουν κάτι. Πολλές πληροφορίες για τους α. υπάρχουν στα ομηρικά έπη και ιδιαίτερα στην Οδύσσεια, όπου δύο, ο Δημόδοκος και ο Φήμιος, αναφέρονται με τα ονόματά τους, ενώ γίνεται λόγος και για άλλους ανώνυμους, π.χ. στις αυλές του Μενέλαου και του Αγαμέμνονα. Οι α. πήγαιναν από τόπο σε τόπο και τραγουδούσαν παίζοντας λύρα σε γιορτές, θρησκευτικά πανηγύρια και συμπόσια, συχνά όμως συνδέονταν με μια βασιλική αυλή, όπου τους τιμούσαν ιδιαίτερα και τους είχαν σε μεγάλη υπόληψη: o Αγαμέμνων, φεύγοντας για την Τροία, εμπιστεύτηκε την Κλυταιμνήστρα στη φύλαξη ενός α.
To υλικό για τα τραγούδια τους, με θέματα από τα κατορθώματα ηρώων, το αντλούσαν από ένα πλούσιο σύνολο θρύλων και παραδόσεων, αρχικά ίσως κτήμα ορισμένων οικογενειών ή συντεχνιών. Είχαν μεγάλη ικανότητα στην απομνημόνευση και ήταν έτοιμοι, όπως o Δημόδοκος, να τραγουδήσουν οποιοδήποτε περιστατικό του Τρωικού πολέμου, γεγονός που δείχνει πως στην τέχνη τους υπήρχε αρκετό περιθώριο για αυτοσχεδιασμό. Οι α. ασφαλώς υπήρξαν οι δημιουργοί και ταυτόχρονα οι θεματοφύλακες μιας ηρωικής προφορικής ποίησης.
* * *ο, η (Α ἀοιδός) [αείδω]1. ο συνθέτης και εκτελεστής ασμάτων, κυρίως επικών2. ο τραγουδιστής, θηλ. η τραγουδίστρια, νεοελλ. κυρίως του λυρικού θεάτρου, της όπεραςαρχ.1. αυτός που θεραπεύει με επωδούς, ο εξορκιστής2. θηλ. η τραγουδίστριααποδίδεται στο αηδόνι (Ησίοδος), στη Σφίγγα (Σοφοκλής), στη Μούσα (Ευριπίδης, Θεόκριτος)3. ο αοίδιμος*4. ως επίθ. μελωδικός, αρμονικός.
Dictionary of Greek. 2013.